Tuy phổ biến nhưng không phải ai cũng hiểu rõ ý nghĩa của những đơn vị này và cách áp dụng chúng để tính toán hiệu quả sử dụng. Bài viết này sẽ giải thích chi tiết về mAh, Wh và hướng dẫn cách tính số lần sạc pin dự phòng cho điện thoại một cách chính xác.
Đơn vị mAh - đo lường dung lượng pin
Định nghĩa và ý nghĩa của mAh
mAh (đọc là mili ampe giờ) là đơn vị tính dung lượng hay đo lường khả năng chứa điện của pin. Đây là đơn vị phổ biến nhất được sử dụng để thể hiện dung lượng pin trên các thiết bị di động như điện thoại, máy tính bảng, sạc dự phòng và các thiết bị điện tử khác.
Để tính số lần pin dự phòng có thể sạc cho điện thoại, bạn có thể sử dụng công thức sau:
Số lần sạc = (Dung lượng pin dự phòng × Hiệu suất sạc) / (Dung lượng pin thiết bị × Số lượng thiết bị)
Ý nghĩa thực tiễn của mAh
Về bản chất, mAh thể hiện khả năng cung cấp dòng điện của pin trong một khoảng thời gian nhất định. Ví dụ, một pin điện thoại có dung lượng 5.000 mAh có thể cung cấp dòng điện 1.000mA (tức 1A) trong thời gian 5 giờ, hoặc dòng điện 5.000 mA trong 1 giờ.
Đơn vị mAh thường được sử dụng cho các thiết bị có dung lượng pin nhỏ, trong khi các thiết bị có dung lượng pin lớn hơn như pin máy khoan hay bình ắc quy thường sử dụng đơn vị Ah (Ampe giờ), với 1 Ah = 1.000 mAh.
Đơn vị Wh - Đo lường năng lượng điện
Wh là gì?
Wh (viết tắt của Watt hour) hay còn gọi là Watt/giờ, là đơn vị dùng để đo năng lượng điện tiêu thụ hoặc công suất điện mà thiết bị tạo ra hoặc tiêu thụ trong 1 giờ.
Trong đó:
- W: Watt - đơn vị đo công suất
- h: hour (giờ) - đơn vị thời gian
Ngoài ra, còn có đơn vị kWh (kilowatt giờ) với 1 kWh = 1.000 Wh, thường được sử dụng để đo lượng điện tiêu thụ hàng tháng tại các hộ gia đình.
Ý nghĩa thực tiễn của Wh
Wh cho biết tổng năng lượng mà pin có thể cung cấp. Ví dụ, một cục sạc dự phòng 10W hoạt động trong 3 giờ sẽ tiêu thụ 10 x 3 = 30 Wh điện năng.
Đơn vị Wh đặc biệt hữu ích khi so sánh năng lượng thực tế giữa các thiết bị, đặc biệt là các thiết bị có điện áp khác nhau.
Sự khác biệt giữa mAh và Wh
So sánh đặc điểm
Mặc dù cả hai đều liên quan đến đo lường pin, mAh và Wh có những đặc điểm khác biệt quan trọng:
- Ý nghĩa: mAh đo dung lượng dòng điện của pin, trong khi Wh đo tổng năng lượng của pin.
- Phụ thuộc vào điện áp: mAh không phụ thuộc vào điện áp, trong khi Wh phụ thuộc vào điện áp (V).
- Ứng dụng: mAh thường được dùng để so sánh dung lượng dòng điện giữa các pin, trong khi Wh được dùng để so sánh năng lượng thực tế giữa các thiết bị.
Công thức chuyển đổi giữa mAh và Wh
Để chuyển đổi giữa hai đơn vị này, bạn cần biết điện áp (V) của pin:
- Chuyển đổi từ mAh sang Wh: Wh = (mAh × V) / 1000
- Chuyển đổi từ Wh sang mAh: mAh = (Wh × 1000) / V
Ví dụ: Pin điện thoại có dung lượng 5000 mAh, hoạt động ở điện áp 3V thì: Wh = 5000 × 3/1000 = 15 Wh
Cách tính số lần sạc pin dự phòng cho điện thoại
Công thức tính số lần sạc
Để tính số lần pin dự phòng có thể sạc cho điện thoại, bạn có thể sử dụng công thức sau:
Số lần sạc = (Dung lượng pin dự phòng × Hiệu suất sạc) / (Dung lượng pin thiết bị × Số lượng thiết bị)
Các yếu tố ảnh hưởng đến số lần sạc
- Hiệu suất sạc: Đây là chỉ số thể hiện lượng pin sạc thực tế. Hiện nay, hiệu suất sạc của pin dự phòng thường nằm trong khoảng 60% - 85%. Hiệu suất càng cao thì sạc được nhiều lần hơn.
- Dung lượng pin dự phòng: Pin dự phòng có dung lượng càng lớn thì số lần sạc càng nhiều.
- Dung lượng pin thiết bị: Thiết bị có dung lượng pin càng lớn thì số lần sạc từ pin dự phòng càng ít.
- Yếu tố khác: Dây cáp sạc (dây quá dài làm hao hụt năng lượng), việc vừa dùng thiết bị vừa sạc, tình trạng pin của thiết bị (pin bị chai cần sạc nhiều lần hơn).
Ví dụ minh họa
- Pin dự phòng 10000 mAh có hiệu suất sạc 80%, dùng cho điện thoại có dung lượng pin 5000 mAh:Số lần sạc = 10000 × 80% / (5000 × 1) = 1.6 lần.
- Pin dự phòng 20000 mAh có hiệu suất sạc 60%, dùng cho điện thoại có dung lượng pin 4000 mAh:Số lần sạc = 20000 × 60% / (4000 × 1) = 3 lần.
- Một số ví dụ khác với pin dự phòng 10000mAh (giả sử hiệu suất khoảng 70%):Điện thoại 3500 mAh: Sạc được gần 2 lầnĐiện thoại 4000 mAh: Sạc được 1.6 lầnĐiện thoại 5000 mAh: Sạc được 1.4 lần
Thời gian sạc pin dự phòng
Để biết thời gian cần thiết để sạc đầy pin dự phòng, bạn có thể sử dụng công thức:
Thời gian sạc đầy pin (giờ) = Dung lượng pin dự phòng (mAh) / tốc độ sạc của bộ sạc (mA).
Tốc độ sạc của bộ sạc thường có các mức như 5W (5V-1A), 10W (5V-2A), 18W (5V-3A, 9V-2A). Do quá trình sạc có thất thoát năng lượng khoảng 15%, nên tốc độ sạc thực tế thường đạt khoảng 85%.
Hiểu rõ về mAh và Wh cũng như cách tính số lần sạc pin dự phòng giúp người dùng đưa ra quyết định mua sắm phù hợp với nhu cầu sử dụng. Khi chọn mua pin dự phòng, ngoài dung lượng pin, bạn cũng nên chú ý đến hiệu suất sạc, công nghệ sạc nhanh và khả năng tương thích với thiết bị.